Türkiye’nin Akdeniz’de yürüttüğü çalışmalar soykırımcı İsrail’in medyasında gündem oldu. İsrail merkezli Kanal 12 (N12) haber kuruluşu, “Sıradaki cephe: Doğu Akdeniz’de Türk fırtınası” başlıklı bir haber yayımladı.
TEL AVİV VE ATİNA’DA TÜRKİYE ENDİŞESİ
Haberde, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de artan askeri ve diplomatik gücüyle, İsrail’in Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ile planladığı bir dizi stratejik projeyi engellediği bildirildi. Bu durumun Tel Aviv ve Atina’da derin endişelere yol açtığı vurgulandı. Özellikle Yunanistan’ın, Türkiye’nin sert uyarıları sonrası EastMed boru hattı projesinden geri adım attığı belirtilirken; İsrail’in de Avrupa’ya doğrudan enerji aktarımı planlarını rafa kaldırmak zorunda kaldığı ifade edildi. Ayrıca Türkiye’nin müdahalesiyle Hindistan’dan Avrupa’ya ulaşacak olan IMEC (Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Koridoru) projesinde de gecikmelerin yaşandığı belirtildi.
PROJE YILLARDIR GÜNDEMDE
Habere göre, İsrail’i GKRY ve Yunanistan üzerinden Avrupa elektrik şebekesine bağlamayı amaçlayan bir proje on yıldan fazla süredir gündemdeydi ve yakın zamanda hayata geçirilme aşamasına gelmişti. Projeyle birlikte İsrail dünyadaki en uzun ve derin deniz altı elektrik kablolarından biri olan Great Sea Interconnector ile Avrupa’ya bağlanacaktı. Ancak haber kuruluşuna göre, nisan ayında bu proje, Yunanistan ile Türkiye arasında tırmanan güvenlik gerilimi nedeniyle çıkmaza girdi.
“TÜRKLER KABLOYU KESEBİLİRDİ”
Nisan ayında Yunanistan, Türkiye’nin baskıları nedeniyle projeyi ikinci kez erteledi. Kanal 12’ye konuşan Yunan bir yetkili, “Projeye devam etseydik, Türkler kabloyu kesebilirdi. Bu durumda ya savaşmak ya da sessiz kalmak zorunda kalacaktık” ifadelerini kullandı. Kanal 12’ye göre, bu projenin engellenmesiyle birlikte İsrail’in elektrik ve gaz tedarik güvenliği zedelendi ve onlarca milyar dolarlık yatırımları riske girdi. Haber kuruluşuna göre, elektrik kablosu projesi, İsrail’in enerji güvenliği açısından kritik öneme sahip. GKRY halkı ise Avrupa’daki en pahalı elektrik faturalarını ödediğinden bu projeye büyük ihtiyaç duyuyor.
İsrailli ve Yunan yetkililer, projenin Türkiye-Yunanistan arasındaki gerilim nedeniyle durma noktasına geldiğini teyit etti.
İHTİLAFLI SULARDA 3 PROJE
Haber kuruluşu, Türkiye’nin bölgesel nüfuzuyla sadece Great Sea Interconnector adı verilen elektrik kablosunun değil, İsrail gazını Avrupa’ya taşıyacak EastMed doğalgaz boru hattı projesinin de engellendiğini bildirdi. Habere göre, EastMed doğalgaz hattı da benzer sebeplerle iptal edildi. Bu hat, Leviathan gaz sahasından Kıbrıs üzerinden Yunanistan ve İtalya’ya kadar uzanacaktı. Ancak güzergâh, Yunanistan ve Türkiye arasındaki ihtilaflı sulardan geçiyordu. ABD yönetimi de Ocak 2022’de projeden desteğini çekince ekonomik cazibesi ortadan kalktı.
Üçüncü proje olan IMEC, Hindistan’dan Avrupa’ya ulaşacak bir kara-deniz ulaşım koridoru. Ancak Türkiye bu projeye dahil edilmedi çünkü Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Pakistan’a yakın olan Türkiye ile iş birliğini reddetti.
TÜRKİYE İLE SURİYE’NİN İMZALAYACAĞI ANLAŞMA ZORA SOKTU
Kanal 12’ye göre, bu projelere yapılan yatırımlar onlarca milyar avroya ulaşıyor. Ancak Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki yükselen gücü projelerin geleceğini tehdit ediyor. Haberde, Türkiye’nin Libya’daki askeri ve siyasi varlığı ve Ankara ile Şam arasında imzalanması beklenen yeni deniz sınırı anlaşmasının İsrail’i ve Yunanistan’ı zor durumda bıraktığının altı çizildi.
İsrailli haber kuruluşuna göre, bölgedeki güç mücadelesinin bir diğer cephesi Libya. Türkiye burada hem Trablus’taki merkezi hükümet hem de ülkenin doğusundaki Hafter ile ilişkilerini geliştirerek ekonomik ve siyasi nüfuzunu artırıyor. 2019 yılında imzalanan deniz yetki alanı anlaşması da Yunanistan ve Mısır’ın itirazlarına rağmen hala geçerliliğini koruyor.
KKTC’DE ANLAŞMAYA DAHİL EDİLEBİLİR
Kanal 12’ye göre, aralık ayında Suriye’de Esed rejiminin devrilmesinin ardından Ankara, Şam ile deniz sınırı anlaşması imzalamak üzere çalışmalara başladı. Türkiye bu anlaşmaya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni de dahil etmek istiyor. Habere göre, bu durumda, Şam’ın Kıbrıs’taki Türk varlığını tanıması söz konusu olabilir.
ATİNA’NIN ENDİŞESİ BÜYÜK
İsrailli haber kuruluşu, Atina’nın endişesinin büyük olduğunu bildirdi. Atina, Türkiye’nin geniş füze kapasitesi ile olası bir çatışmada Ege Denizi’ndeki adalara füze saldırısı başlatabileceğini değerlendiriyor. Bu nedenle Yunanistan “Achilles Kalkanı” adlı hava savunma programı üzerinde çalışıyor.